Πέμπτη 11 Μαΐου 2017

Οδηγίες ως προς τη χρήση Υ.Α.Ε.Τ. (=Υλικά Αντικείµενα Εφαπτόμενα Τροφίμων)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟτΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ 
ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 



Οδηγίες προς τους καταναλωτές σχετικά µε την αγορά και χρήση προϊόντων Υλικών και Αντικειµένων που πρόκειται να έλθουν σε Επαφή µε Τρόφιµα (Υ.Α.Ε.Τ.)

1. Ποιά προϊόντα ανήκουν στην κατηγορία των υλικών και αντικειµένων που πρόκειται να έλθουν σε επαφή µε τρόφιµα (Υ.Α.Ε.Τ.);
Τα τρόφιµα κατά την µεταφορά, παραγωγή, επεξεργασία και αποθήκευση έρχονται σε επαφή µε διάφορα υλικά και αντικείµενα, τα οποία ονοµάζονται «υλικά και αντικείµενα σε επαφή µε τρόφιµα». Για συντοµία χρησιµοποιούµε το αρκτικόλεξο «Υ.Α.Ε.Τ.» ή «FCM» στα αγγλικά (από τις λέξεις «Food Contact Materials»).

Αυτά είναι προϊόντα όπως επιτραπέζια και µαγειρικά σκεύη.


Πιο συγκεκριµένα:
- επιτραπέζια σκεύη, όπως ποτήρια, µαχαιροπίρουνα, πιάτα, κούπες και

αντικείµενα σερβιρίσµατος, κουτάλες, σπάτουλες, Κ.α.,

- µαγειρικά σκεύη, όπως ταψάκια, κατσαρόλες, τηγάνια, ταψιά, φόρµες σιλικόνης, Κ.α.,

- υλικά και αντικείµενα αποθήκευσης, χειρισµού ή µεταφοράς τροφίµων, όπως αποθηκευτικοί

περιέκτες (τάπερ), µπουκάλια, αλουµινόχαρτο, διαφανής µεµβράνη, χαρτί ψησίµατος, σακούλες τροφίµων Κ.Τ.λ.

- είδη παιδικής διατροφής, µπιµπερό, πιατάκια, κουταλάκια, πιπίλες (ψευδοθήλαστρα) και θήλαστρα.

ανήκουν στην κατηγορία των Υλικών και Αντικείµενων που προορίζονται να έλθουν σε επαφή µε τρόφιµα (Υ.Α.Ε.Τ.) και ελέγχονται µε ειδική νοµοθεσία που εντάσσεται στη γενικότερη νοµοθεσία των τροφίµων. 



Τα προιοντα αυτά παράγονται από υλικά, όπως το γυαλί, το πλαστικό, τα µέταλλα και κράµατα αυτών, τα κεραµικά, το χαρτί, τις σιλικόνες, κ.α. και ελέγχονται κατά την παραγωγή τους σε διάφορα στάδια της αλυσίδας εφοδιασµού, από την παραγωγή έως και τη λιανική πώληση.

2. Γιατί ελέγχονται τα V.A.E.T.;
Βασική απαίτηση της νοµοθεσίας είναι αυτά να είναι αδρανή και να µην επιδρούν αρνητικά στα τρόφιµα επιµολύνοντας τα µε ουσίες που µεταφέρονται από αυτά στα τρόφιµα προκαλώντας αλλοίωση στη σύνθεση του τροφίµου και στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ή βλάβη στην ανθρώπινη υγεία.

Τα προϊόντα αυτά κατά την παραγωγή τους ελέγχονται για την καταλληλότητα τους ως προς την προοριζόµενη χρήση τους, δηλαδή α) τα τρόφιµα µε τα οποία έρχονται σε επαφή (υγρά ή στερεά, θερµά/κρύα, λιπαρά ή όξινα) και β) τις συνθήκες χρήσης, όπως θερµοκρασία και χρόνο (διάρκεια) επαφής. Σηµασία έχει, επίσης, εάν πρόκειται για αντικείµενα µίας ή επαναλαµβανόµενης χρήσης. Εποµένως, ένα προϊόν V.A.E.T. είναι κατάλληλο µόνον για την προοριζόµενη χρήση για την οποία παράγεται - και µπορεί να είναι µία ή περισσότερες

3. Γιατί οι καταναλωτές θα πρέπει να προσέχουν τι αγοράζουν;

Πέραν, όµως, από τον έλεγχο της συµµόρφωσης µε τη νοµοθεσία των Αρµόδιων Αρχών, απαραίτητη προϋπόθεση για την διασφάλιση της δηµόσιας υγείας είναι και η ορθή χρήση τους από τους καταναλωτές. Ως εκ τούτου, είναι σηµαντικό, το καταναλωτικό κοινό να γνωρίζει από την επισήµανση την προβλεπόµενη χρήση ενός προϊόντος V.A.E.T., ώστε να είναι σε θέση να το χρησιµοποιήσει ορθά και µε ασφάλεια.

Για το λόγο αυτό, οι καταναλωτές πρέπει να προσέχουν κατά την αγορά ενός προϊόντος V.A.E.T. τις πληροφορίες στην επισήµανση του, η οποία σκοπό έχει να ενηµερώνει τους καταναλωτές για την ορθή χρήση αυτών.

4. Τι θα πρέπει να προσέχουµε όταν αγοράζουµε υλικά ή αντικείµενα που πρόκειται να έρθουν σε επαφή µε τρόφιµα.
Οι καταναλωτές θα πρέπει να ελέγχουν προσεκτικά την επισήµανση των προϊόντων V.A.E.T. πριν την αγορά τους. Πιο συγκεκριµένα, θα πρέπει να ελέγχουν τις ακόλουθες πληροφορίες/ενδείξεις - όπου βάσει της νοµοθεσίας (Κανονισµός (ΕΚ) αριθµ. 1935/2004 άρθρο 15) - που πρέπει να επισηµαίνονται κατά την λιανική πώλησή τους. Ο καταναλωτής θα πρέπει να αναζητά τις πληροφορίες αυτές είτε:

  • πάνω στα υλικά και αντικείµενα είτε πάνω στη συσκευασία (πιθανόν πολλαπλή) τους ο είτε σε ετικέτες τοποθετηµένες σε αυτά ή τη συσκευασία (πιθανόν πολλαπλή) τους 
  • σε επιγραφή τοποθετηµένη στο ράφι κοντά στα προς πώληση αντικείµενα που πρόκειται να έλθουν σε επαφή µε τρόφιµα ώστε να είναι πλήρως ορατή στους καταναλωτές 
Συγκεκριµένα, οι καταναλωτές θα πρέπει να ελέγχουν την ύπαρξη ή µη των ακόλουθων πληροφοριών: 

• Σήµανση καταλληλότητας για επαφή µε τρόφιµα
Η καταλληλότητα ενός αντικειµένου επισηµαίνεται µε τους ακόλουθους τρόπους: ο τη φράση «για επαφή µε τρόφιµα»



  • ή την ειδική ένδειξη σχετικά µε τη χρήση τους, όπως «µηχανή του καφέ», «φιάλη κρασιού», «κουτάλι σούπας» 
  • ή το παρακάτω σύµβολο 
Σηµειώνεται οι παραπάνω ενδείξεις µπορεί να παραληφθούν σε περιπτώσεις που το σχήµα του αντικειµένου παραπέµπει για χρήση σε επαφή µε τρόφιµο, όπως Π.χ. η κούπα, ποτήρι, µαχαίρι Κ.α ..

• Οδηγίες χρήσης (όπου απαιτείται).
Σε ορισµένες περιπτώσεις θα πρέπει να αναγράφονται ειδικές οδηγίες που πρέπει να τηρούνται για την ασφαλή και ορθή χρήση τους, όπως οδηγίες σχετικές µε:

  • το εύρος επιτρεπόµενων/κατάλληλων θερµοκρασιών χρήσης (αντοχή τους ή όχι σε υψηλές θερµοκρασίες) 
  • το/τα είδος!η τροφίµου/ων κατάλληλο/α σε επαφή
  • τον τρόπο καθαρισµού (π.χ. «κατάλληλο για πλύσιµο στο πλυντήριο πιάτων», είδος απορρυπαντικού που θα πρέπει να χρησιµοποιείται Κ.Τ.λ. (π.χ. σε πλαστικούς περιέκτες ή κούπες κεραµικές υπάρχει ένδειξη µη χρήσης πλυντηρίου πιάτων) 
  • οδηγίες σχετικές µε τη συµβατότητα ή όχι µε φούρνο µικροκυµάτων ή απλό φούρνο (π.χ. πλαστικά σκεύη µικροκυµάτων δε µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε συµβατικό φούρνο)
  • άλλες οδηγίες χρήσης (π.χ. περιορισµούς χρήσης, όπως αποφυγή επαφής µε όξινα τρόφιµα) 
  • Όνοµα ή η εµπορική επωνυµία του υλικού/αντικειµένου 
  • Διεύθυνση κατασκευαστή, µεταποιητή ή πωλητή που είναι υπεύθυνος για τη διάθεσή του στο εµπόριο 
  • Επισήµανση ή ταυτοποίηση που εξασφαλίζει την ιχνηλασιµότητα του υλικού ή αντικειµένου (π.χ. «barcode», ηµεροµηνία παραγωγής, αριθµός παρτίδας κ.τ.λ.) 
Σηµειώνεται ότι όλες οι παραπάνω ενδείξεις θα πρέπει οπωσδήποτε να αναγράφονται στην ελληνική γλώσσα - χώρα δηλαδή που διακινείται το προϊόν - χωρίς όµως να απαγορεύεται η αναγραφή τους και σε άλλες επίσηµες γλώσσες ευρωπαϊκών ή µη κρατών. 


5. 
Τι συµβαίνει, όµως, στην περίπτωση που ενώ το σχήµα ενός προϊόντος παραπέµπει ότι είναι κατάλληλο για επαφή µε τρόφιµα, αυτό δεν είναι; 
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στις περιπτώσεις που το προς πώληση αντικείµενο δεν είναι κατάλληλο για άµεση επαφή µε τρόφιµα αλλά προορίζεται για διακόσµηση, Π.χ. διακοσµητικές πιατέλες, Κ.α. Τα αντικείµενα που το σχήµα τους παραπέµπει σε Υ.Α.Ε.Τ., αλλά δεν είναι κατάλληλα για να έλθουν σε επαφή µε τρόφιµα και προορίζονται για διακοσµητική χρήση, θα πρέπει να επισηµαίνονται ότι «δεν είναι κατάλληλα για επαφή µε τρόφιµα», για να µην παραπλανάται ο καταναλωτής.
Τέτοια αντικείµενα µπορεί είναι είδη λαϊκής τέχνης, όπως τα τουριστικά και αναµνηστικά διακοσµητικά προϊόντα (π.χ. κούπες, πιάτα κ.τ.λ.), οι αντίκες και τα εποχιακά είδη Π.χ. πιατέλες και πιάτα που µπορεί να αποτελούν βάσεις για κεριά και άλλα διακοσµητικά είδη ή άλλα παρόµοια.


Ενδεικτικές περιπτώσεις µη ορθής χρήσης από καταναλωτές 

1. Επαναχρησιµοποίηση προϊόντος V.A.E.T. µίας χρήσης συκευασίας τροφίµων 
π.χ.
  • πλαστικά µπουκάλια εµφιαλωµένου νερού, 
  • πλαστικοί περιέκτες (κεσεδάκια) παγωτών ή γιαουρτιών, 
  • αλουµινένια ταψάκια γλυκών κ.α.) 

συχνά επαναχρησιµοποιούνταl από τους καταναλωτές ως αποθηκευτικοί περιέκτες τροφίµων ίδιου ή και διαφορετικού τύπου.


Πρόκειται για µη προβλεπόµενη χρήση και ως εκ τούτου λανθασµένη και δυνητικά επιβλαβής. 

Γενικά, τα αντικείµενα µίας χρήσης (συσκευασίες έτοιµων τροφίµων ή αντικείµενα που πρόκειται να έλθουν σε επαφή µε τρόφιµα, όπως για παράδειγµα προϊόντα για «πάρτυ»: πλαστικά ποτηράκια, κουταλάκια, πιατάκια κ.α.) που δεν προορίζονται για επαναλαµβανόµενη χρήση, θα πρέπει να απορρίπτονται µετά τη χρήση τους. 


Στην διπλανή εικόνα φαίνεται η φθορά που προκαλείται από επαναχρησιµοποίηση αντικειµένου µίας χρήσης.





2. Η χρήση επιτραπέζιων ή µαγειρικών σκευών ενώ αυτά παρουσιάζουν εµφανείς αλλοιώσεις στην επιφάνειά τους.
Σκεύη µαγειρικά ή επιτραπέζια, όπως τηγάνια, ταψιά, σπάτουλες/λαβίδες σερβιρίσµατος, κούπες και παρόµοια που παρουσιάζουν εµφανείς αλλοιώσεις όπως αλλαγή χρώµατος, χαραγµατιές/ρωγµές ή αποκολλήσεις επιφανειακού υλικού θα πρέπει να απορρίπτονται, καθώς αυτές οι αλλοιώσεις αποτελούν εστίες από όπου µεταφέρονται ουσίες από το V.A.E.T. στο τρόφιµο. Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται η αλλοίωση της επιφάνειας τηγανιού, που το καθιστά ακατάλληλο για χρήση.

3. Χρήση µη σύµφωνη µε την προβλεπόµενη
Μαγειρικά σκεύη χρησιµοποιούνται για επεξεργασία ή αποθήκευση τροφίµων χωρίς αυτή να προβλέπεται για το συγκεκριµένο σκεύος. 
Για παράδειγµα: η επαφή όξινων τροφίµων όπως λεµόνι, ξύδι, ντοµάτα µε σκεύη όπως δίσκους ψησίµατος, αλουµινόχαρτο και παρόµοια που προορίζονται µόνο για επαφή µε µη όξινα τρόφιµα (π.χ. ψήσιµο ειδών ζαχαροπλαστικής).

Πηγή:portal.efet.gr

Σχετικά θέματα

Τι γνωρίζετε για τους κινδύνους αγοράς διαφόρων ειδών πλαστικών μπουκαλιών νερού; Οι πιθανότητες είναι ότι κανείς δεν έχει προσέξει ποτέ όλες τις λεπτομέρειες που πρέπει να ξέρει για να φροντίσει την υγεία του. Θα πρέπει να αναφέρεται κάπου, σε κάθε μπουκάλι, ακριβώς από τι είδους πλαστικό είναι κατασκευασμένο. Η πληροφορία αυτή είναι πολύ σημαντική γιατί κάθε είδους πλαστικού περιέχει χημικές ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν διάφορες βλάβες στο ανθρώπινο σώμα. Ο τύπος των πλαστικών υποδεικνύεται με τη μορφή των γραμμάτων και αριθμών, όπως φαίνεται στο γράφημα:



Tι σημαίνουν όμως αυτές οι ενδείξεις;
PET ή PETE
Το ΡΕΤ είναι ένα από τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα πλαστικά σε καταναλωτικά προϊόντα, και βρίσκεται στις περισσότερες φιάλες νερού και αναψυκτικών. Προορίζεται για μια μόνο χρήση. Η επαναλαμβανόμενη χρήση αυξάνει τον κίνδυνο της ανάπτυξης βακτηριδίων. Αυτά τα μπουκάλια μπορούν να απελευθερώσουν βαρέα μέταλλα και χημικές ουσίες που επηρεάζουν την ορμονική ισορροπία. Το πλαστικό ΡΕΤ είναι δύσκολο να απολυμανθεί και για τον σωστό καθαρισμό του απαιτείται η χρήση επιβλαβών χημικών ουσιών. HDP ή HDPE Το πλαστικό HDPE είναι το σκληρό πλαστικό που χρησιμοποιείται για να φτιάχνουν μπουκάλια για γάλα, απορρυπαντικά, λάδι, παιχνίδια, και μερικές πλαστικές σακούλες. Αυτό το είδος του πλαστικού δεν απελευθερώνει χημικές ουσίες. Οι ειδικοί συστήνουν την επιλογή αυτών των φιαλών κατά την αγορά εμφιαλωμένου νερού, επειδή είναι ίσως το ασφαλέστερο (και ως εκ τούτου, περιέχει το καθαρότερο νερό) που μπορείτε να βρείτε στην αγορά.

PVC ή 3V Το PVC
Είναι ένα μαλακό, εύκαμπτο πλαστικό που χρησιμοποιείται για το περιτύλιγμα τροφίμων, μπουκάλια λαδιού, παιχνίδια για παιδιά και τα κατοικίδια ζώα και την συσκευασία blister για μυριάδες καταναλωτικά προϊόντα. Απελευθερώνει 2 τοξικές χημικές ουσίες που επηρεάζουν τις ορμόνες στο σώμα σας. Οι ειδικοί συστήνουν,αν μπορείτε, να βρείτε μια άλλη εναλλακτική αγορά. LDPE Αυτό το πλαστικό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή των φιαλών, ακόμη και αν δεν απελευθερώνει χημικά στο νερό. Ωστόσο, δεν είναι καλή ιδέα να αγοράσετε τρόφιμα που χρησιμοποιούν αυτή τη συσκευασία. Μπορείτε να καταλήξετε να τρώτε όχι μόνο ότι πληρώσατε αλλά και μερικές πολύ επικίνδυνες χημικές ουσίες.

PP
Ένα άλλο λευκού χρώματος ή ημι- διαφανές πλαστικό, που χρησιμοποιείται ως συσκευασία για τα σιρόπια και κύπελλα γιαουρτιού. Το πλαστικό πολυπροπυλένιο είναι σκληρό και ελαφρύ, και έχει εξαιρετικές ιδιότητες θερμικής αντοχής. Όταν θερμανθεί, δεν λιώνει. Είναι επομένως σχετικά ασφαλές.

PS
Το Πολυστυρένιο είναι ένα φθηνό, ελαφρύ πλαστικό με μια ευρεία ποικιλία χρήσεων. Χρησιμοποιείται συχνά για να γίνουν κύπελλα για πόση,δοχεία μιας χρήσης από φελιζόλ, χαρτοκιβώτια αυγών, και πλαστικά μαχαιροπίρουνα. Απελευθερώνει κάποιες καρκινογόνες ουσίες όταν θερμαίνεται. Είναι εντελώς ακατάλληλο για μακροχρόνια χρήση ως δοχείο τροφίμων ή ποτών.

PC
Συχνά χρησιμοποιείται για την παραγωγή φιαλών για θαλάσσια σπορ και συσκευασίες τροφίμων. Αυτό είναι το πιο επικίνδυνο πλαστικό που θα συναντήσετε. Αυτή η κατηγορία έχει σχεδιαστεί ως ένα catch-all για το πολυκαρμπονικό (PC) και ‘άλλα’ πλαστικά, έτσι ώστε η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των πρωτοκόλλων δεν είναι τυποποιημένα σε αυτή την κατηγορία. Η κύρια ανησυχία με αυτά τα πλαστικά, όμως, είναι η πιθανότητα χημικών σε προϊόντα φαγητού ή ποτού που συσκευάζονται σε δοχεία από πολυκαρμπονικό, χρησιμοποιώντας BPA (δισφαινόλη Α).
Από σήμερα, ελέγξτε το κάτω μέρος του μπουκαλιού δύο φορές!


Μέσω alimentlab

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου