Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου 2018

Λιπαντικά οχημάτων (για προχωρημένους)


Photo: TotalEnergies Egypt



0W30, 5W30, 10W30, 10W40, 20W50... και η αντίληψη για το ιξώδες, στα τάρταρα
.
Ενδεχομένως το πρόβλημα να δημιουργείται από το περιορισμό στο μέγεθος του κειμένου που καλείται να γράψει ο αρθρογράφος, σε συνδυασμό με την άγνοια και την ελλειπή έρευνα ή ακόμη και αδυναμία σωστής ρότας σε αυτή. 
Η δική μου έρευνα στην ουκ ολίγη βιβλιογραφία που παραθέτω στο τέλος αυτού του άρθρου, εξέλαβε ότι στα πολύτυπα λάδια ο πρώτος αριθμός σήμανσης, λειτουργεί ως ένας οδηγός επιλογής για τη χρήση του λιπαντικού σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες περιβάλλοντος και αφορούν απλά και μόνο την υποβοήθηση της  άντλησης του λαδιού, για μια υποτυπώδη λίπανση σε συνθήκες ψύχους κατά την εκκίνηση της μηχανής, ακολουθούμενος από το συμβολισμό "W" (=winter). Τα εργαστηριακά standart που έχουν τεθεί αφορούν τους -17,8οC. 


click στη photo για μεγέθυνση
Πηγή: J300 Jan2015, SAE at www.sae.org.
Οι επιλογές αλλά και οι απαιτήσεις των σχεδιαστών από τη γκάμα των λιπαντικών,  προσδοκούν στην ιδανική λίπανση του κινητήρα στη θερμοκρασία 98,8οC (=210F) και επισημαίνεται από το δεύτερο αριθμό, υποδεικνύοντας μας με βάση τη θερμοκρασία περιβάλοντος την επιλογή που υποχρεούμαστε να εφαρμόσουμε. (βλ πρότυπο j300 της SAE)

Αναλογιστείτε ότι ένα λάδι δεν είναι πρακτικά δυνατό να είναι λεπτόρευστο ενώ είναι κρύο και κατά τη θέρμανσή του να γίνεται παχύρευστο. (βλ καμπύλες)


click στη photo για μεγέθυνση

click στη photo για μεγέθυνση
Για την εκκίνηση του κινητήρα σε ένα ψυχρό περιβάλλον, αναμιγνύονται στο λιπαντικό ειδικά πρόσθετα, έτσι ώστε να υπάρχει ουσιαστική δυνατότητα άντλησης του λιπαντικού από το κινητήρα, με προοπτική να ζεσταθεί σταδιακά το λάδι και να αρχίσει να λιπαίνει πλέον ιδανικά. Συγκριτικά, ένα μονότυπο λάδι 30W με τα πολύτυπα 0W30 & 10W30 έχουν την ίδια ρευστότητα κατά τη λειτουργία τους σε ζεστό κινητήρα (=98,8οC).

Η πίεση και η ρευστότητα συντελούν στη λίπανση αλλά είναι διαφορετικά πράγματα. Λαμβάνοντας υπόψη το "ιξώδες" πρέπει να αναλογιζόμαστε τη λίπανση και όχι το πόσο "λεπτό" ή "χοντρό" είναι το λιπαντικόΣτη μηχανολογική λημματογράφηση του ιξώδες, γίνεται αναφορά στην αντίσταση του ρευστού στη ροή.


click στη photo για μεγέθυνση
Πηγή:J300 Jan2015, SAE at www.sae.org.
Η βαθμονόμηση του "W" καθορίζεται από δοκιμές προσομοίωσης ψυχρού στροφάλου (CCS) και μικρο-περιστροφικού ιξωδόμετρου (MRV).
Κάθε βαθμός W ικανοποιεί συγκεκριμένες απαιτήσεις σε συγκεκριμένη θερμοκρασία (-17,8οC).

Για παράδειγμα, ένα λάδι 0W μπορεί να παίρνει τιμή 3250cP (=centipoise) στους -30οC και MRV 60.000cST (=centistrokes) στους -40οC. (μετατροπέας)





Είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι 

το ιξώδες δεν είναι η μόνη σημαντική ιδιότητα του λιπαντικού.

Πέρα από τις γενικές προδιαγραφές (π.χ. API SN ή GM Dexos 2) που απαιτούνται από τον κατασκευαστή του αυτοκινήτου, το λιπαντικό οφείλει να πληροί & κάποιες ενδεχομένως ειδικότερες απαιτήσεις, αλλά και το σωστό ιξώδες προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στις αντίστοιχες κλιματολογικές συνθήκες..

Κάποια λιπαντικά αλλάζουν το ιξώδες τους περισσότερο κατά την αλλαγή της θερμοκρασίας. Αυτά που το αλλάζουν λιγότερο έχουν υψηλότερο δείκτη ιξώδους. (Αναλογιστείτε τα μονολιθικά και πολυεπεξεργασμένα λιπαντικά. Το ιξώδες των μονογραμματικών λιπαντικών διαφοροποιείται περισσότερο καθώς οι θερμοκρασίες αλλάζουν σε σχέση με τα πολύτυπα λιπαντικά, οπότε τα  πολυεπεξεργασμένα να έχουν υψηλότερους δείκτες). Η προτίμηση λιπαντικών με υψηλότερους δείκτες ιξώδους, έχει να κάνει με τη σταθερότητά του. Τουτέστιν στις λιπαντικές ιδιότητες υπάρχει ένα βέλτιστο ιξώδες για κάθε κινητήρα και όσο λιγότερο το λιπαντικό αποκλίνει από αυτό το βέλτιστο, τόσο το καλύτερο. 


Τα συνθετικά λιπαντικά έχουν υψηλότερους δείκτες ιξώδους, καθιστώντας τα ανώτερα από τα ορυκτά. Αλλαγή λιπαντικού σε πλήρως συνθετικό μειώνει τη κατανάλωση λαδιού, λόγω χαμηλότερης μεταβλητότητας. 
Με το ιξώδες δεν εννοώ μόνο το ιξώδες του SAE. Το ιξώδες του HTHS (βλ & εδώ) μετρά επίσης. 

click στη photo για μεγέθυνση
Πηγή: VW SSP_224 μέσω Motul
Ευνόητο είναι να μπερδεύονται κάποιοι με όσα αναφέρονται σε ορισμένα βιβλία χρήσης του τύπου "εκκινήστε το κινητήρα και ξεκινήστε χωρίς προθέρμανση". Στις περιπτώσεις αυτές, λαμβάνονται υπόψη & παράγοντες που έχουν σχέση τόσο με τη χρήση του οχήματος όσο και με οικονομοτεχνικά κριτήρια, όπως την οικονομικότερη επισκευή σε σχέση με την κατανάλωση βενζίνης σε ορισμένο βάθος χρόνου κατά τη φάση της προθέρμανσης ή τη περίοδο αλλαγής λαδιών, ακόμη και τις πληθυσμιακές εργατοώρες που δαπανούνται ετήσια. Φυσικά όλα αυτά διαφέρουν, είτε αυτή η διαφορά είναι γεωγραφική είτε όχι (πχ αυτοκίνητο πόλης απέναντι σε υπεραυτοκίνητα της τάξης των μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ - περισσότερα & εδώ). 



click στη photo για μεγέθυνση

Το ζητούμενο είναι να υπάρχει τουλάχιστον ροή του λαδιού για τη λίπανση της μηχανής, και όχι υψηλή πίεση η οποία είναι πλέον στους σύγχρονους κινητήρες ενδεικτική μιας μερικής λίπανσης. (πχ η φραγή από καμένο – ακατάλληλο λάδι στους διαύλους ψύξης των υπερσυμπιεστών μιας bmw 650 biturbo, θα τους καταστρέψει παρότι το μανόμετρο θα εμφανίζει σωστή πίεση). 
Επιβάλεται η αναφορά για εκείνες τις ιδιαίτερες περιπτώσεις, όπου οι σχεδιαστές αναγκάζονται να θεσπίσουν συγκεκριμένες προδιαγραφές που δεν καλύπτονται απαραίτητα ακόμη και από μεγαλύτερου κόστους λιπαντικά. 



Η προσήλωση στις προτροπές των σχεδιαστών πρέπει να είναι μονόδρομος.

Η ιδανική ποσότητα λαδιού βοηθά εξίσου στη ψύξη του κινητήρα. 
Μία πλεονάζουσα ποσότητα θα οδηγούσε σε αυξημένες επικαθήσεις στους κυλίνδρους, αλλά και δυσφορία στη κίνηση των μηχανικών μερών άνευ αιτίας.

Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018

25 τρόποι για να μάθετε "πως ήταν το σχολείο σήμερα"

Σημειώσεις από ελεύθερη μετάφραση που αφορούν τη παιδική ηλικία. (περισσότερα)

Στη πηγή οι ερωτήσεις για τους εφηβους διαφοροποιούνται, δείτε τες εδώ.

Αποφεύγετε τη καταπίεση επιλέγοντας ερωτήσεις...

1. Για το καλύτερο (ή το χειρότερο) συμβάν στο σχολείο σήμερα...

2.
Τι σε έκανε να γελάσεις σήμερα.

3. Με ποιον προτιμάς (ή δε προτιμάς) να κάθεσαι στη τάξη;

4. Ποιος είναι ο ωραιότερος χώρος του σχολείου;

5. Τι το περίεργο έγινε σήμερα στο σχολείο;

6. Σκεφτόμουν τι μπορεί να μου έλεγε η δασκάλα σου για σένα σήμερα...

7. Με ποιον τρόπο βοηθάς κάποιον συνήθως; 
(ή σε βοηθούν;)


8. Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιήσατε το μολύβι σήμερα;

9. Τι το καινούργιο υπήρξε σήμερα;

10. Ποια στιγμή της ημέρας χάρηκες, στεναχωρέθηκες, βαρέθηκες... σήμερα;

11. Ποιος θάθελες να εξαφανιζόταν απ τη τάξη εφόσον αυτό ήταν εφικτό; Γιατί;

12. Πρέπει να διαπραγματευτείς με κάποιον τη περίπτωση αλλαγής θέσης στη τάξη και γιατί;

13. Υπάρχει περίπτωση να παίξεις με κάποιον στο διάλειμμα που παρότι το θέλεις αυτό δε συνέβη μέχρι τώρα;

14. Ποιο ήταν αυτό το εξαιρετικό πράγμα που έγινε σήμερα και εγώ δε ξέρω ακόμη;

15. Ποια λέξη συνήθιζε να λέει η δασκάλα σου σήμερα;

16. Τι προτιμάς να κάνετε (ή να μη) μαθαίνετε πιο πολλές
  ώρες στο σχολείο και γιατί;

17. Ποιος από τη
 τάξη άραγε θα χρειαζόταν λίγο χρόνο εκτός ομάδας για περαιτέρω βοήθεια και από ποιον;

18. Σε προβληματίζει μήπως το φέρσιμό σου (ή το φέρσιμο κάποιου άλλου) στη τάξη; Σκέφτεσαι κάτι που θα μπορούσε να το αλλάξει αυτό;

19. Σε ποια σημεία παίζουνε στην αυλή & που προτιμάς να βρίσκεσαι εσύ;

20. Βρίσκεις κάποιον πιο αστείο από τους άλλους στη τάξη & γιατί;

21. Πόσο συχνότερες θαθελες τις αλλαγές στο κολατσιό σου; Σκέφτηκες κάτι διαφορετικό; Είσαι ευχαριστημένος-η αν τρως πάντοτε στην ίδια θέση;

22. Αν αντικαθιστούσες το δάσκαλό σου, τι θα έκανες;


Πηγή: simplesimonandco

Ο Δρόμος της Ευτυχίας (Χόρχε Μπουκάι)


Πριν πεθάνω, κόρη μου, θα ‘θελα να ‘μαι σίγουρος ότι σου έμαθα:

Να χαίρεσαι τον έρωτα
Να έχεις εμπιστοσύνη στις δυνάμεις σου
Να αντιμετωπίζεις τους φόβους σου
Να ενθουσιάζεσαι με τη ζωή
Να ζητάς βοήθεια όταν τη χρειάζεσαι
Να επιτρέπεις να σε παρηγορούν όταν πονάς
Να παίρνεις τις δικές σου αποφάσεις
Να υπερασπίζεσαι τις επιλογές σου
Να είσαι φίλη του εαυτού σου
Να μη φοβάσαι μήπως γελοιοποιηθείς
Να ξέρεις πως αξίζεις να σ’ αγαπάνε
Να μιλάς στους άλλους τρυφερά
Να λες κάτι ή να σωπαίνεις ανάλογα με το τι κρίνεις για σένα σωστό
Να αποκτάς φήμη για τα κατορθώματά σου
Να αγαπάς κι να φροντίζεις το κοριτσάκι που έχεις μέσα σου
Να μην εξαρτάσαι από την επιδοκιμασία των άλλων
Να μην επωμίζεσαι τις ευθύνες όλων
Να συνειδητοποιείς τα συναισθήματά σου και να πράττεις ανάλογα
Να μην κυνηγάς το χειροκρότημα αλλά τη δική σου ικανοποίηση από
το γεγονός
Να δίνεις γιατί θέλεις, ποτέ γιατί νομίζεις πως είναι υποχρέωσή σου
Να απαιτείς να σε πληρώνουν όπως πρέπει για τη δουλειά σου
Να δέχεσαι τους περιορισμούς και την αδυναμία σου χωρίς θυμό
Να μη επιβάλεις τα κριτήριά σου ούτε να επιτρέπεις να σου επιβάλλουν
οι άλλοι τα δικά τους
Να λες το ναι μονάχα όταν το θέλεις και να λες όχι χωρίς ενοχές
Να ζεις το σήμερα και να μην έχεις μεγάλες προσδοκίες
Να ρισκάρεις περισσότερο
Να δέχεσαι την αλλαγή και ν’ αναθεωρείς τις πεποιθήσεις σου
Να προσπαθείς να γιατρέψεις τις παλιές και τις πρόσφατες πληγές σου
Να φέρεσαι κα να απαιτείς να σου φέρονται με σεβασμό
Να γεμίζεις πρώτα το δικό σου ποτήρι κι αμέσως μετά το ποτήρι των άλλων
Να σχεδιάζεις το μέλλον αλλά να ζεις το παρόν
Να εμπιστεύεσαι τη διαίσθησή σου
Να χαίρεσαι τις διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα
Να καλλιεργείς σχέσεις υγιείς όπου ο ένας στηρίζει τον άλλο
Να κάνεις την κατανόηση και τη συγγνώμη προτεραιότητές σου
Να δέχεσαι τον εαυτό σου όπως είναι
Να μην κοιτάς πίσω σου για να δεις ποιος σε ακολουθεί
Να μεγαλώνεις και να μαθαίνεις από τις διαφωνίες και τις αποτυχίες σου
Να επιτρέπεις στον εαυτό σου να λύνεται στα γέλια μες στο δρόμο χωρίς ιδιαίτερο λόγο
Να μη θεοποιείς κανέναν, και ακόμη λιγότερο εμένα.

Χόρχε Μπουκάι - Ο Δρόμος της Ευτυχίας