Τετάρτη 12 Απριλίου 2023

Το Άγιο Πάσχα - Ήθη & έθιμα του τόπου μας



Ήθη & έθιμα
Φτάνοντας η Μεγάλη Εβδομάδα & η Ανάσταση, οι ετοιμασίες στα σπίτια για τη μεγάλη γιορτή με τους φίλους και γνωστούς, μας πλαισιώνουν με τη παρουσία τους. Η λαϊκή θυμοσοφία επιτάσσει να γίνουν πολλά τούτες τις άγιες μέρες, από τα καλούδια του εορταστικού τραπεζιού, μέχρι τα στολίσματα και τις λαμπάδες των πνευματικών μας τέκνων. Μέλημα όλων μας να μη μείνουμε μόνο στα υλικά αγαθά, να μιλήσουμε, αφιερώσουμε χρόνο, να πληροφορηθούμε και προβληματιστούμε μαζί τους, εν γένει να κάνουμε όσα απαιτεί πνευματικά το Άγιο Πάσχα!
Η πολιτιστική μας κληρονομιά, η ιστορία που διαδραματίζεται μέσα στους αιώνες, από τους πρόγονους αγγελιοφόρους της Αναστάσεως, που η διαχρονική δοχή και αγάπη μοιράζονταν ζωντανά, με την ανάσα, δια ζώσης!
Το Σάββατο του Λαζάρου
Ήταν τη παραμονή της γιορτής που οι Λαζαρίνες επέλεγαν να ξεχυθούν στους αγρούς, διαλέγοντας λουλούδια για το στολισμό των καλαθιών. Διαλαλούσαν την Ανάστασή του γυρνώντας από σπίτι σε σπίτι εισπράττοντας χαρίσματα όπως αυγά, φρούτα, εδέσματα ή φιλοδωρήματα. Ιδιαίτερα πριν την απελευθέρωση από το τουρκικό ζυγό, επικρατούσε η κοινωνική σκοπιμότητα των γνωριμιών με στόχο την επίτευξη αρραβώνων & γάμων. Απερίγραπτη χαρά και ελπίδα ευλογούσε τις ευχές τη μέρα ετούτη, ψάλλοντας τα κάλαντα & ενώνοντας τις νεανικές φωνές τους.
"Που ‘σαι Λάζαρε που είναι η φωνή σου,
που σε γύρευε η μάνα κι αδερφή σου.
-Ήμουνα στη γη στη γη βαθιά χωμένος,
κι από τους εχθρούς εχθρούς βαλαντωμένος.
-Βάγια βάγια των Βαγιών τρώνε ψάρια των κολιών,
και την άλλη Κυριακή τρώνε το παχύ αρνί"
Τα παιδιά από τη πλευρά τους έπρατταν με τον τρόπο τους τη δική τους αναγγελία, φτιάχνοντας ομοιώματα του Λαζάρου & περιφέροντάς τα στους δρόμους των χωριών.
Σε άλλες περιοχές τα κορίτσια μάζευαν τα αυγά που θα έβαφαν τη Μεγάλη Πέμπτη συνοδευόμενα από τις γυναίκες του χωριού, που με ομοιώματα του αναστημένου Λάζαρου περιφέρονταν στα σπίτια προτρέποντας για ευχές & χαρίσματα.
Αναπαραστάσεις διαφόρων τύπων απαντώνται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, περίτεχνα στολισμένες καλωσορίζοντας την Ανάσταση τόσο του Λαζάρου, όσο και της φύσης.
Το ψυχικό αναλάμβαναν οι γυναίκες ζυμώνοντας τα λαζαράκια ή λαζαρούδια, κατά άλλους λαζάρηδες κλπ με τις προτροπές, την άμιλλα & τα πειράγματα να επικρατούν στα σπίτια «Λάζαρο να πλάσεις για να γλυκοχορτάσεις»
Παραδοσιακά όλοι οι σκήτες επιστρέφουν στα μοναστήρια τους για τη Μεγάλη Εβδομάδα
Η Κυριακή των Βαϊων
Είναι η Κυριακή της υποδοχής, συνάμα της απόφασής μας για συμπόρευση στο Γολγοθά της ζωής, η αποπομπή της προδοσίας αναλογιζόμενοι τον Ιούδα, της μετάνοιας θυμούμενοι το Πέτρο, της αγάπης του Ιωάννη με το σιωπηλό αναλογισμό της Μητέρας.
Το Πάσχα, είναι μεν η μεγάλη γιορτή της Αναστάσεως, αλλά πριν από κάθε γιορτή προέχουν οι προετοιμασίες που της οφείλουμε το μεγαλείο της. Ας τη βιώσουμε αυθεντικά ως μας την όρισαν.

G.T.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου