Τακάκια φρένων
(Για προχωρημένους)
Ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζονται, κατασκευάζονται από διαφορετικά υλικά και διαχωρίζονται σε 3 βασικές κατηγορίες: κεραμικά, μεταλλικά & οργανικά.
Τα
κεραμικά τακάκια κατασκευάζονται για να αντιμετωπίσουν υψηλές θερμοκρασίες σε παρατεταμένο χρόνο, συνοδεία συχνής χρήσης με αργή - για τα δεδομένα αυτά φθορά - τουτέστιν για αγωνιστική χρήση. Λόγω των ακραίων συνθηκών που επικρατούν στους αγώνες, τα εξαρτήματα πρώτης τοποθέτησης στα καθημερινά αυτοκίνητα και τα ισοδύναμα με εξαρτήματα πρώτης τοποθέτησης κρίνονται ακατάλληλα για τέτοιες συνθήκες, όπως ακατάλληλα κρίνονται
κατά βάση και τα αγωνιστικά τακάκια για χρήση τους εκτός πίστας (πρότυπο ECE R-90).
Τα
ημιμεταλλικά ή ημιοργανικά τακάκια φρένων είναι ένας συνδυασμός από ίνες γυαλιού, μετάλλου & ελαστικές ρητίνες. Η παρατεταμένη & συχνή πίεση που θα επιφέρει μία αυξημένη θερμοκρασία θα καταστρέψει το υλικό αυτό, πόσο μάλλον αν χρησιμοποιείται σε περιβάλλον εκτός δρόμου αντιμέτωπο με έντονη σκόνη και ξένα σώματα να παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια της πέδησης. Τα τακάκια φρένων
με πρόσμιξη περιορισμένης ποσότητας μετάλλου παράγουν κάποιον επιπλέον θόρυβο αλλά και μεγαλύτερη διάχυση – αποβολή της θερμότητας. Υποδεέστερα ουσιαστικά από τα κεραμικά, υπερτερούν τόσο ως προς τις απότομες θερμοκρασιακές αυξομειώσεις (=νερά) όσο και ως προς το χαμηλότερο κόστος αντικατάστασης.
Ως επί το πλείστων, στα καθημερινής χρήσης αυτοκίνητα οδηγικών απαιτήσεων, χρησιμοποιείται ένας
συνδυασμός μετάλλων και συνθετικών ινών, με προοπτική την ικανοποιητικότερη αποδοχή σε συνθήκες ακραίας οδήγησης στον αστικό - επαρχιακό ιστό, με αντίτιμο την αυξημένη τους φθορά & το μεταλλικό θόρυβο.
Τα οργανικά & πλέον συνηθισμένα τακάκια φρένων χωρίς αμίαντο, παράγουν λιγότερο θόρυβο αλλά περισσότερα κατάλοιπα τριβής σε σχέση με τα ημιμεταλλικά. Είναι τα πλέον οικονομικά και λόγο αυξημένης παραγωγής και κατανάλωσης προσφέρουν τη καλύτερη σχέση απόδοσης – τιμής, προτεινόμενα για ήπια καθημερινή οδήγηση.
Ο μεταλλικός ήχος - σφύριγμα - που παράγεται από τα συστήματα πέδησης δεν είναι απόρροια μόνο των τακακιών με μεταλλικά ή μη στοιχεία της σύστασής τους & αυτό γιατί πέρα από το τακάκι αντίστοιχος ήχος ή συντονισμός παράγεται και από τη δαγκάνα, ή το δίσκο με πιο συνηθισμένο αίτιο "να είναι η κατάσταση φθοράς των υπόλοιπων εξαρτημάτων του συστήματος πέδησης, η οποία έχει επιδεινωθεί με το πέρασμα του χρόνου, με αποτέλεσμα την κακή λειτουργία των τακακιών και των δισκόπλακων" (
bremboparts.com/europe).
Σύμφωνα με το κατασκευαστή, για την αποφυγή θορύβων, συντονισμών & κραδασμών:
- Η αντικατάσταση κάθε δισκόπλακας συνοδεύεται από νέα τακάκια όταν αυτή φτάσει το υποδεικνυόμενο όριο πάχους.
- Απαιτείται καθαρισμός της σκόνης & των οξειδώσεων τόσο του μουαγιέ, όσο και όλων των εξαρτημάτων της δαγκάνας και του δίσκου∙ (ιδιαίτερα κάνοντας χρήση του κατάλληλου λιπαντικού πχ στα σημεία εκείνα όπου η χρήση του γράσου χαλκού δημιουργεί διαβρωση ή όπου ένα ειδικό γράσο δεν θα επηρεάζει τα ελαστικά μέρη του συστήματος).
- Υπαίτια αιτία θορύβου μπορεί να είναι ένα ανεπαίθητο κενό ανάμεσα στο μουαγιέ και το δίσκο, οι αντιθορυβικοί αποστάτες - πόσο μάλλον η λανθασμένη τοποθέτησή τους - κενά προερχόμενα από διάβρωση είτε στα έμβολα είτε στους πείρους ολίσθησης που δεν επιτρέπουν την ελεύθερη επαναφορά τους, ακόμη η μη χρήση αντιθορυβικού γράσου, ή και η εξασθένιση των ελατηρίων της δαγκάνας, μια λάθνθασμένη τοποθέτησή τους κλπ.
- Τα υδραυλικά υγρά οφείλουν να αντικαθίσταντε σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή (2-5 έτη) & οι ροπές σύσφιγξεις των μπουλονιών να γίνονται με τη χρήση δυναμόκλειδου για την ομοιόμορφη κατανομή της πίεσης στο μουαγιέ μέσω του δίσκου.
- Ένα νέο σύστημα από δισκόπλακες & τακάκια οφείλει να εφάπτεται σωστά. Τα πρώτα πατήματα - στρώσιμο για 300χλμ - απαιτείται να γίνουν σε ένα σωστά συντηρημένο σύστημα, με προοπτική να προσφέρουν μία αίσθηση απαλότερης και δυνατότερης επιβράδυνσης. Ένα αποτελεσματικό στρώσιμο απαιτεί σύντομα και σταδιακά φρεναρίσματα, έτσι ώστε να επιτευχθεί σωστή ευθυγράμμιση της επιφάνειας του τακακιού με τη δισκόπλακα. Εξαιρετικά απότομα & βίαια ή ακόμη & παρατεταμένης διάρκειας φρεναρίσματα, ενδέχεται να υπερθερμάνουν το υλικό τριβής των τακακιών - και της δισκόπλακας - με αποτέλεσμα τη μόνιμη εξασθένιση της απόδοσης του υλικού τριβής.
G.T.
